Geçen gün aklıma birden gelen bu konu üstüne biraz karalamak istedim. Başlığa konu insan tiplerinden hayatınızda, çevrenizde birileri var olabilir.
Olası sebeplerini hadi sıralayalım;
- İşin kendi üstünde kalacağı korkusu
- Her seferinde aynı yüksek performansın kendisinden bekleneceği endişesi
- İş garantisi
- Sınır koyabilme konusunda kendine güvenmeme
- Kendisine alternatif başka insanların olması
- Daha iyisini ya da daha kötüsün yaptığı zaman kendisine bir performans uygulamasının yapılmaması
- Daha kötü performans ortaya koyduğunda kendine yeterli ya da kaliteli geri bildirim yapılmaması
- İş yerinde ya da emsallerinde gördüğü genel performans düşüklüğü
- Daha iyisini ortaya koyduğunda oluşacak sonuçlardan bir beklentisinin yahut motivasyonunun olmaması
Evet, bu tür bir yaklaşımı olan kişiler bazen gerçekten çekilmez, dayanılmaz olabilirler. Ancak altta yatan bu nedenleri göz önünde bulundurulunca bazı başlıklarda biraz hak vermemek de elde değil doğrusu. E hadi o zaman muhtemel önerileri sıralayalım:
- Sınırları net çizilmiş, doğru iş tanımları
Bazen işinin dışında konulara destek olmak birçok organizasyonun olmazsa olmazı ancak temel işlerin sınırlarını çizmek, bunu çalışana tebliğ edip tarif etmek önemli.
- Adil iş dağılımı
Belki en can alıcı başlık bu olsa gerek. Her şeyin temelinde adalet duygusunun var olduğunu bilerek lider/yönetici mutlaka adil iş dağılımı sağlayarak iş barışını desteklemeli.
- İşleri her zaman çok iyi yapana verme hatasına düşmemek
Her yerde işleri çok iyi yapanlar bilinir, bir şekilde işler de onları bulur durur. Bunu gören, potansiyeli olan arkadaşımızın pusması oldukça mantıklı olurdu. Yine iyi yapan daha fazla sorumlulukla buluşturulsa da kenarda durmaya çalışanların mutlaka sürece fazlaca katılmaları sağlanmalı, hiç değilse iyi yapanın işlerini kolaylaştırıcı bir pozisyona alınmalı.
- Çalışanların her alanda gelişimleri desteklenmesi, bireysel yeterliklerin kollektif güce hizmet ettirilmesi
Hani söz var ya: Çalışanlarınızı öyle eğitin ki başka her yerde çalışabilsinler; ve çalışanlarınızı öyle mutlu edin ki başka yerde çalışmak istemesinler. İşte öyle.
- Her pozisyon/alanda yeterli personel bulundurulması,
Fazlalık bazen eksiklikten daha tehlikeli bulunur iş ortamında. Fazla insanla, eksik insandan daha az çalıştığı söylenir insanların. Ortası işte, yeteri kadar…
- Taltif yöntemlerinin ve motive edici sistemlerin geliştirilmesi
Sorumluluk alan, ekstra katkı sağlayan insanlar zamanla kendilerinin sömürüldüğünü düşünebilirler. Süreçte ya da sonda mutlaka kişinin katkılarına dair iltifatlara yer verilmeli.
- Eksiği olan insanlara müdahale edilmesi
San Tzu’nun Savaş Sanatı’nda liderliğe atıfta bulunarak “askerlerine kendini öyle sevdir ki sana itaat etsinler ama hata yapanı mutlaka uyar ki sana saygı duymaya devam etsinler” anlamında söylediği sözden öz: hata yapana kaliteli bir şekilde dokunmalı.
- Tüm ekip parçalarının bir amaç için güdülenmesi
Önce lider tabi. Liderin bir hayali olmalı. Liderin hayali için uzun bir yazı kaleme alınır ama çalışanların inanacağı, ancak en başta liderin kendi inandığı bir hayalin peşine insanlar gelirler. İstisna kişilere defalarca anlatılır, inandırılarak motivasyonu artırılarak performansta artışa katkı sağlanır. Yine elbette liderin kendi egosuyla yahut mantıksız hedefleri ile yola çıkmaması önemli.